Quan trắc môi trường lao động là hoạt động cần thiết giúp đảm bảo an toàn, sức khỏe cho người lao động trong quá trình làm việc. Nhiều yếu tố trong môi trường làm việc có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của nhân viên, ví dụ như bụi, khói, hơi độc, tiếng ồn, ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm và các yếu tố vật lý khác. Nếu không quan trắc môi trường lao động, người lao động sẽ phải làm việc trong một môi trường không an toàn, gây ra rủi ro cho sức khỏe của họ. Do đó, việc quan trắc môi trường lao động được xem là một trong những biện pháp quan trọng để đảm bảo sự an toàn và sức khỏe của người lao động.
Các văn bản pháp luật quy định về hoạt động quan trắc môi trường lao động
📌 Thông tư 19/2016/TT-BYT của Bộ Y tế về “Hướng dẫn quản lý vệ sinh lao động, sức khỏe người lao động”
📌 Nghị định 44/2016/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật an toàn, vệ sinh lao động về hoạt động kiểm định kỹ thuật an toàn lao động; huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động và quan trắc môi trường lao động.
📌 Thông tư số 12/2016/TT-BLĐTBXH của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội về quy định về an toàn, vệ sinh lao động và sức khỏe nghề nghiệp đối với các ngành nghề: Thông tư này quy định về quy trình, phạm vi và nội dung quan trắc môi trường lao động, bao gồm cả việc quan trắc mức độ tiếp xúc của lao động với các chất độc hại.
Quan trắc môi trường lao động là gì?
Quan trắc môi trường lao động là quá trình đo đạc, đánh giá và theo dõi các yếu tố môi trường tại nơi làm việc nhằm đảm bảo an toàn và bảo vệ sức khỏe cho người lao động. Các yếu tố môi trường lao động bao gồm: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, độ ồn, bụi, khí độc và các tác nhân gây ung thư khác.
Tại sao phải thực hiện quan trắc môi trường lao động?
Quan trắc môi trường lao động được thực hiện định kỳ để đánh giá mức độ an toàn của môi trường lao động, từ đó đưa ra các biện pháp cải thiện nếu cần thiết. Các kết quả của quan trắc môi trường lao động cũng được sử dụng để xác định liệu các mức độ phơi nhiễm của người lao động có đáp ứng được tiêu chuẩn an toàn hay không.
Quan trắc môi trường lao động là một yêu cầu pháp lý đối với các nhà máy, xưởng sản xuất và các đơn vị kinh doanh khác, và các kết quả quan trắc được ghi nhận trong các báo cáo môi trường lao động hàng năm. Các đơn vị thường thuê các đơn vị chuyên nghiệp để thực hiện quan trắc và đánh giá môi trường lao động.
Các yếu tố môi trường lao động cần quan trắc
Các yếu tố vi khí hậu trong môi trường lao động: Nhiệt độ, độ ẩm, vận tốc gió, bức xạ nhiệt.
✔️ Nhóm yếu tố vật lý trong môi trường lao động: Ánh sáng, tiếng ồn, độ rung chuyển, điện từ trường tần số công nghiệp, điện từ trường tần số cao, bức xạ ion hóa (Tia X, tia phóng xạ,…), bức xạ không ion hóa (Tia UV tử ngoại,…)
✔️ Nhóm yếu tố bụi trong môi trường lao động: Bụi toàn phần, bụi hô hấp, bụi mịn,…
✔️ Nhóm yếu tố hóa học, hơi khí độc trong môi trường lao động, hóa chất độc hại.
✔️ Nhóm yếu tố vi sinh trong môi trường lao động.
✔️ Nhóm yếu tố tâm sinh lý lao động: Mức tiêu hao năng lượng cơ thể (Kcal/ca làm việc), biến đổi hệ tim mạch khi làm việc, mức chịu tải của cơ bắp khi làm việc: giảm sức bền lực cơ (% số người so với đầu ca), biến đổi chức năng hệ thần kinh trung ương, mức hoạt động não lực, căng thẳng thị giác, độ căng thẳng chú ý và mệt mỏi thần kinh.
✔️ Các yếu tố Ec-go-no-mics, các yếu tố kỹ thuật, tổ chức lao động, kinh tế, xã hội, tự nhiên, văn hóa: Mức tiếp nhận thông tin: số tín hiệu tiếp nhận trong một giờ (chỉ đánh giá các công việc trong ngành cơ yếu, bưu điện viễn thông, tin học), mức đơn điệu của lao động trong sản xuất dây chuyền, nhịp điệu cử động, số lượng động tác trong 1 giờ, vị trí, tư thế lao động và đi lại trong ca làm việc, chế độ lao động, nội dung công việc và trách nhiệm.
✔️ Các yếu tố về tổ chức bố trí lao động: bố trí vị trí lao động, phương pháp hoạt động, thao tác làm việc, chế độ lao động và nghỉ ngơi, chế độ ca làm việc, thời gian lao động,…
✔️ Các yếu tố môi trường lao động này có thể gây hại cho sức khỏe của người lao động nếu vượt quá mức cho phép. Do đó, quan trắc môi trường lao động là một hoạt động rất quan trọng để đảm bảo an toàn và sức khỏe cho người lao động.
Quy trình quan trắc môi trường lao động
Quan trắc môi trường lao động là quá trình đo lường và theo dõi các chỉ tiêu môi trường lao động trong môi trường làm việc để đảm bảo an toàn sức khỏe cho người lao động. Quy trình quan trắc môi trường lao động bao gồm các bước sau:
🔸 Xác định mục đích quan trắc: Cần xác định rõ mục đích và phạm vi quan trắc, các chỉ tiêu cần đo và phương pháp đo lường.
🔸 Lựa chọn thiết bị đo: Cần chọn thiết bị đo phù hợp với chỉ tiêu cần đo, đáp ứng yêu cầu độ chính xác, độ nhạy và độ tin cậy.
🔸 Chuẩn bị vị trí đặt thiết bị: Vị trí đặt thiết bị đo cần được chọn sao cho đảm bảo độ chính xác và đáp ứng yêu cầu kỹ thuật.
🔸 Thực hiện quan trắc: Thực hiện đo lường các chỉ tiêu môi trường lao động bằng thiết bị đo được lựa chọn và đặt ở vị trí đã chuẩn bị.
🔸 Phân tích kết quả: Xử lý và phân tích các kết quả đo được để đưa ra nhận định về chất lượng môi trường lao động.
🔸 Lập báo cáo: Lập báo cáo quan trắc môi trường lao động với các thông tin về mục đích quan trắc, thiết bị đo, kết quả đo, phân tích và nhận định.
Đưa ra các giải pháp cải thiện môi trường lao động: Dựa trên kết quả quan trắc, đưa ra các giải pháp nhằm cải thiện môi trường làm việc để bảo đảm an toàn cho người lao động.
Quy trình quan trắc môi trường lao động cần được thực hiện đúng quy trình, đảm bảo sự chính xác và độ tin cậy của kết quả đo, từ đó giúp đảm bảo an toàn cho sức khỏe của người lao động.
Trách nhiệm của cơ sở sản xuất, kinh doanh về hoạt động quan trắc môi trường lao động:
Điều 45 Nghị định 44/2016/NĐ-CP
Cập nhật Hồ sơ vệ sinh lao động về nội dung liên quan đến yếu tố có hại cần thực hiện quan trắc môi trường lao động khi có thay đổi về quy trình công nghệ, quy trình sản xuất, khi thực hiện cải tạo, nâng cấp cơ sở lao động có nguy cơ phát sinh yếu tố nguy hại mới đối với sức khỏe người lao động.
Trước ngày 31 tháng 12 hằng năm, gửi báo cáo Sở Y tế (nơi cơ sở sản xuất, kinh doanh có trụ sở chính và nơi có người lao động đang làm việc) về việc thực hiện công tác quan trắc môi trường lao động tại cơ sở.
Tần suất thực hiện hoạt động quan trắc môi trường lao động
Theo khoản 2, Điều 7 trong Nghị định 39/2016/NĐ-CP
Tần suất quan trắc môi trường lao động phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm mức độ rủi ro của môi trường lao động, số lượng nhân viên và thời gian tiếp xúc với môi trường đó, cũng như yêu cầu của pháp luật. Tuy nhiên, thường thì việc quan trắc môi trường lao động được thực hiện định kỳ hàng năm hoặc theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước hoặc khách hàng. Trong trường hợp có sự thay đổi về môi trường lao động, như thay đổi thiết bị, quy trình sản xuất, thay đổi số lượng nhân viên, hoặc xảy ra tai nạn lao động thì cũng cần thực hiện quan trắc môi trường lao động để đảm bảo an toàn cho người lao động.
Người sử dụng lao động phải chủ động lập kế hoạch và tổ chức kiểm tra, đo đạc, đánh giá hiệu quả các biện pháp phòng, chống yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại ít nhất 01 lần 1 năm, nghĩa là phải đo kiểm quan trắc môi trường lao động mỗi năm tối thiểu 1 lần. Đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phải được kiểm tra, đánh giá đến cấp tổ, đội, phân xưởng.
Thời gian thực hiện quan trắc môi trường lao động
Trước ngày 31 tháng 12 hàng năm, gửi các báo cáo công tác kiểm định kỹ thuật an toàn lao động, huấn luyện an toàn vệ sinh lao động và quan trắc môi trường lao động về cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương nơi cơ sở sản xuất kinh doanh có trụ sở chính và nơi làm việc việc như sau:
Báo cáo Sở Lao động- thương binh và Xã hội về công tác kiểm định kỹ thuật an toàn lao động, huấn luyện an toàn lao động, vệ sinh an toàn lao động trong báo cáo tình hình thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao động tại cơ sở.
Báo cáo Sở Y tế về việc thực hiện công tác quan trắc môi trường lao động tại cơ sở.
Không quan trắc môi trường lao động sẽ bị xử phạt như thế nào?
Theo khoản 3 Điều 27 của Nghị định 12/2022/NĐ-CP: Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi không tiến hành quan trắc môi trường lao động để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động theo quy định của pháp luật.
Đơn vị quan trắc môi trường lao động
Đơn vị quan trắc môi trường lao động cần đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật, có đội ngũ cán bộ chuyên trách, thiết bị và phương tiện quan trắc hiện đại để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của kết quả quan trắc.
CRS VINA là đơn vị được cấp phép hoạt động chuyên nghiệp trong lĩnh vực tư vấn môi trường, quan trắc môi trường lao động.
Đội ngũ quan trắc viên được đào tạo chuyên sâu, giàu kinh nghiệm thực tế.
Trang thiết bị và phòng thí nghiệm đầy đủ.
Mọi thắc mắc và cần tư vấn, vui lòng liên hệ:
CÔNG TY CP TƯ VẤN MÔI TRƯỜNG VÀ CHỨNG NHẬN CRS VINA
📞 Hotline: 0903.980.538 – 0984.886.985
🌐 Website: https://crsvina.com/
🇫 Facebook: https://www.facebook.com/daotaokiemdinhcrsvina
📧 Email: lananhcrsvina@gmail.com
⚓ Văn Phòng Giao Dịch tại TP HCM: Số 33H6, DN10, P.Tân Hưng Thuận, Quận 12, TP.Hồ Chí Minh.
⚓ Văn phòng tại Bắc Ninh: Đường Âu Cơ, KĐT Hòa Long – Kinh Bắc, Phường Vạn An, Thành phố Bắc Ninh.
⚓ Văn phòng tại Hà Nội: P604, CT6, KĐT mới Tứ Hiệp, Thanh Trì, Hà Nội
⚓ Văn phòng tại Đà Nẵng: Đường Trịnh Đình Thảo, phường Khuê Trung, Quận Cẩm Lệ, TP. Đà Nẵng.
